Niestety nierzadką przyczyną wypadków drogowych jest kierowanie samochodem po spożyciu alkoholu. Także i w odniesieniu do pieszych można stwierdzić, że często stają się oni sprawcami zdarzeń drogowych ze względu na wcześniejsze spożywanie alkoholu. Trzeba jednak wyraźnie wskazać, że o ile prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu jest zabronione, o tyle przepisy nie zakazują pieszym udziału w ruchu w takim stanie. Sam fakt, że pieszy znajduje się pod wpływem alkoholu nie jest podstawą do przyjęcia, że przyczynia się tym samym do szkody. Powiązanie takie może zaistnieć dopiero w sytuacji, gdy bezpośrednią przyczyną zdarzenia jest zachowanie się pieszego wynikające z faktu pozostawania przez niego pod wpływem alkoholu.
ORZECZENIE
Okoliczność, że pieszy był w stanie nietrzeźwym w chwili najechania go przez samochód, nie stanowi samo przez się podstawy do przyjęcia, że pieszy ten przyczynił się do zaistnienia wypadku i szkody, a tym samym do zmniejszenia należnego mu odszkodowania. Zastosowanie art. 362 kc może wchodzić w grę tylko w razie ustalenia, iż nietrzeźwość miała wpływ na powstanie lub rozmiar szkody.Dla przyjęcia przyczynienia się pieszego do szkody nie wystarcza hipotetyczna niemożność wykluczenia, że gdyby pieszy był trzeźwy, to jego reakcja byłaby odpowiednio szybsza i mogłoby nie dojść do wypadku. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 27 listopada 1974 r. II CR 647/74
PRZYKŁAD
W porze zimowej pieszy Pan Stanisław po wypiciu alkoholu w barze piwnym idzie po chodniku. Jadący brawurowo i znacznie przekraczając dopuszczalną prędkość kierowca Toyoty na zakręcie stracił panowanie nad samochodem, wypadł z trasy i potrącił pieszego. Pieszemu należy się pełne odszkodowanie, gdyż stan jego nietrzeźwości nie był współprzyczyną powstania szkody.
NIETRZEŹWOŚĆ KIEROWCY A SYTUACJA PRAWNA PASAŻERA
W decyzjach zakładów ubezpieczeń często można spotkać się z zastosowaniem względem pasażera instytucji przyczynienia się do powstania szkody ze względu na fakt podróżowania z kierowcą, który znajduje się pod wpływem alkoholu. Trzeba wskazać, że jest to pewne uogólnienie, bo jak już wspomniano, żeby zachowanie się poszkodowanego zostało uznane za przyczynienie się do szkody musi być dotknięte jakąś obiektywną nieprawidłowością, musi wynikać z podjęcia przez niego nieprawidłowej decyzji. Dla przyjęcia przyczynienia się pasażera do powstania szkody niezbędne jest więc wykazanie, że miał, lub co najmniej powinien był mieć, świadomość, że kierowca znajdował się pod wpływem alkoholu.
ORZECZENIE
Osoba, która decyduje się na jazdę samochodem z kierowcą będącym w stanie po spożyciu alkoholu, przyczynia się do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdy stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku z tym wypadkiem. Spożywanie napoju alkoholowego z takim kierowcą przed jazdą uważać należy za znaczne przyczynienie się do powstania szkody (art. 362 kc).Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 2 grudnia 1985 r., IV CR 412/85
ORZECZENIE
Osoba, która wiedząc, że kierowca znajduje się pod wpływem alkoholu, nakłania tego kierowcę do odbycia jazdy samochodem i jazdę tę razem z nim odbywa, godzi się z ewentualnymi ujemnymi następstwami takiego postępowania, co należy ocenić jako przyczynienie się do wypadku, jeśli stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku z wypadkiem. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 6 grudnia 1982 r. I CR 438/82
PRZYKŁAD
Autobus miejski wjechał na przydrożną latarnię, przez co gwałtownie się zatrzymał. Stojący pasażerowie doznali obrażeń ciała na skutek upadku. Badania kierowcy alkotestem wykazały niedozwolone stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu. Pasażerowie autobusu jechali z pijanym kierowcą, ale nie mieli możliwości zweryfikowania tego przed podjęciem decyzji o podróży, nie sposób zatem stawiać im z tego powodu jakikolwiek zarzut i ograniczać należne odszkodowanie.