Dnia 27 czerwca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów wydał postanowienie (III CZP 2/14) o odmowie podjęcia uchwały w odpowiedzi na pytanie Rzecznika Ubezpieczonych o następującej treści: Czy osobie najbliższej przysługuje z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę wynikającą z naruszenia jej dobra osobistego w postaci szczególnej więzi emocjonalnej ze zmarłym, nawet gdy śmierć nastąpiła przed dniem 3 sierpnia 2008 r.?
Zgodnie z art. 61 § 1 ustawy o Sądzie Najwyższym, jeżeli skład Sądu Najwyższego uzna, że przedstawione mu zagadnienie wymaga wyjaśnienia, a rozbieżności – rozstrzygnięcia, podejmuje uchwałę, w przeciwnym razie odmawia jej podjęcia. Mając na uwadze fakt, że Sąd Najwyższy już kilkukrotnie powtarzał swoje stanowisko w zakresie możliwości zasądzenia, w tym od zakładu ubezpieczeń, zadośćuczynienia z tytułu utraty osoby bliskiej na podstawie art. 448 k.c., można przypuszczać, że kwestię tę Sąd uznał za jednoznacznie rozstrzygniętą we wcześniejszych judykatach. Orzeczenia te wskazywał w swoim wniosku sam Rzecznik Ubezpieczonych (wyrok z dnia 14.01.2010, sygn. akt IV CSK 307/09; uchwała z dnia 22.10.2010 r. sygn. akt III CZP 76/10; wyrok z 10.11.2010 sygn. akt II CSK 248/10; wyrok z 11.05.2011 sygn. akt I CSK 621/10; wyrok z 25.05.2011 sygn. akt II CSK 537/10, 13.07.2011 sygn. akt III CZP 32/11; wyrok z dnia 05.10.2011 sygn. akt IV CSK 10/11; uchwała z 15.03.2012 sygn. akt I CSK 314/11, 07.11.2012 sygn. akt III CZP 67/12 uchwała z 20.12.2012 sygn. akt III CZP 93/12).
Oczywiście uchwała, w przypadku wpisania do księgi zasad prawnych, miałaby wzmocniony walor, niemniej jednak linia orzecznicza Sądu Najwyższego jest na tyle wyraźna, że nawet najwięksi ubezpieczeniowi sceptycy tej koncepcji zapewne nie oczekują, iż postanowienie ograniczy skuteczność roszczeń z art. 448 k.c. Szczegóły zapatrywania Sądu będą znane najprawdopodobniej jesienią, tak więc można się liczyć z tym, że ubezpieczyciele, którzy przyjęli „oszczędnościową” postawę, wykorzystają sytuację aby w okresie urlopowym nie dokonywać radykalnych zmian w zakresie uznania roszczeń, których liczba już teraz uległa znaczącej kumulacji.
Na rozstrzygniecie oczekuje wciąż kilka tysięcy skarg złożonych do UOKiK-u, na PZU i Wartę. Ta ostatnia, jednak w odróżnieniu od największego gracza, złagodziła swoją politykę. Również w przypadku PZU można zaobserwować merytoryczne czynności likwidacyjne w postępowaniach związanych z art. 448 k.c. W szczególności chodzi tu o przeprowadzanie na szeroką skalę wywiadów środowiskowych, co wskazuje na dążenie do rzeczywistego rozpatrzenia roszczeń, a nie jedynie formalnego ich odrzucenia z powołaniem na wątpliwości o charakterze prawnym.